Пилсемпе кӗлӗсем

350-мӗш кӗлӗ

Ӗҫме-ҫиме пиҫсен пур халӑх та пуҫтарӑнса тӑнӑ. Чӳк йӗркине пӗлекен ватӑ ҫынсем хура халӑх хушшине кӗрсе тӑрса чӳклеме тапратнӑ. Чӳкле пуҫличчен пур хурантан та кӑшт-кӑшт тӑкнӑ тата ҫӑкӑр таткаласа пӑрахнӑ, вара халӑха пуҫа тайтарса ҫакӑн пек сӑмахсем каланӑ:

Ҫырлах, ҫумӑр чӳкӗ, пуҫҫапса санран ыйтатпӑр: ырӑ ҫумӑрна хура халӑха пиллесе пар, хура халӑха выҫса касӑлмалла ан ту. Чӳк, ҫырлах, ырӑ ҫумӑр ярса тырӑсене ӳстерсе ҫак ҫӑмарта хупписем хулӑсене авса ларнӑ пек, ыраш пучахӗсем авӑнса лармалла пулччӑр. Ҫакӑн пек йӗпенмелӗх чӳк ҫырлахса ҫумӑр патӑр.

Чӳклесе пӗтерсен ӗҫме-ҫиме каллех ваттисем валеҫнӗ. Кашни харпӑр хӑй чашӑкки-кашӑккине хуран патне пырса ҫимӗҫ илсе ҫырма хӗррине лара-лара ҫинӗ. Ҫисе пӗтерсессӗн пурте харпӑр хӑй ирӗкӗпе тумтирӗпе шыва кӗрсе йӗпеннӗ. Йӗпеннисем кам чӳкленӗ ҫӗре анманнисене йӗпетсе ҫӳренӗ. Камӑн йӗпенес килмен, вӗсем пурте тара-тара кӗрсе пытарӑнса ларнӑ. Йӗпетсе ҫӳрекенсем ун пеккисен пӳрт тӑррине улӑхса мӑрйи витӗр шыв янӑ, ҫакӑн пек мӑшкӑлласан та вӑл ҫын вӑрҫма пултарайман. Ҫакӑн пек йӗпету чӳк хыҫҫӑн каҫченех пынӑ. Чӳк кунне ӗҫлеме кайнӑ ҫынсене халӑха та, чӳклемене те хирӗҫ пырать тенӗ.