Пилсемпе кӗлӗсем

341-мӗш кӗлӗ

Ҫынсем пухӑнса ҫитсессӗн Яхути Хӗветӗр тенӗ ватӑ ҫын пӗр икӗ-виҫӗ ачана «ҫыран хӗрринчи чӗкеҫ» текен кайӑка тытма ярать. Кайӑк тытса пырсассӑн ун пуҫне ӗне ҫуне сӗрсе ҫапла каласа яраҫҫӗ:

Чипер кайӑк чӗкеҫ, ҫӳлти патшалӑха вӗҫсе хӑпар та ҫӳлти патша Турра ҫапла кала: «Эй, ҫӳлти патша Турӑ! Пирӗн ҫӗр-шыв типсе кайрӗ, пур ҫӗр ҫинче ҫитӗнекен япала та типсе, ӗнсе кайрӗ, ырӑ ҫумӑрна пар, пире выҫӑ ан вӗлер.

Кайран вара ҫав кайӑка ярсассӑн Якути айкки тенӗ ту ҫине пӗр сӗтел илсе тухаҫҫӗ, вӑл сӗтел ҫине чӳк тума пӗҫернӗ апат-ҫимӗҫсем лартаҫҫӗ: ҫӑкӑр, ҫӳхӳ, пӑтӑ, ҫӑмарта хӑпартни. Ҫав апат-ҫимӗҫсене лартса тултарсан пурте хӗвел тухӑҫ енне ҫаврӑнса, чӗркуҫҫи ҫине тӑрса ҫапла каласа кӗлтӑваҫҫӗ:

Эй, Атте Турӑ! Христос Турӑ! Ҫӳлти патша Турӑ! Турӑ Амӑшӗ! Пире выҫӑ ан вӗлер, ырӑ ҫумӑрна пар. Ҫӗр типсе кайрӗ, пур ҫӗр ҫинче ҫитӗнекен япала типсе хӑрса кайрӗ. Тырӑ-пулӑ та ҫук, мӗнле пурӑнас? Пирӗн кӗллӗмӗре илт!